RSS

Monthly Archives: March 2016

કોલેજ કેમ્પસની જાણી અજાણી વાતો (unpublish)

કોલેજ કેમ્પસની જાણી અજાણી વાતો

નવી જગ્યા અને નવા માહોલમાં ઢળવા માટે દરેકે કઈક તો એડજસ્ટમેન્ટ કરવું જ પડતું હોય છે.  ઘરથી દૂર બીજા શહેરની કોલેજમાં સ્ટડી કરવા જતા સ્ટુડન્ટ માટે પહેલા વર્ષે ડોર્મમાં રહેવાનું ફરજીઆત છે. ડોર્મમાં મોટાભાગે દરેક જગ્યાએ સ્ટુડન્ટને બીજા સાથે રૂમ શેર કરવી પડતી હોય છે. ક્યારેક તો એક રૂમમાં ત્રણ જણને સાથે રહેવાનું થાય છે. રૂમ પાર્ટનર માટે તમે પહેલેથી ખાસ રીક્વેસ્ટ આપી શકો પરંતુ દરેક વખતે તમને ગમતા  ફ્રેન્ડ સાથે મુકાય તે જરૂરી નથી હોતું . આવા સંજોગોમાં મોટેભાગે રેન્ડમ સ્ટુડન્ટ સાથે સેટલ થવું ફરજીઆત બની રહે છે .

અહી ગર્લ અને બોયઝની રૂમ બાજુબાજુમાં હોય છે. કોણ ક્યા જાય છે ,શું કરે છે તેનું ધ્યાન રાખવા કોઈ રેક્ટર જેવું હોતું નથી . હા થોડા રૂલ્સ રેગ્યુલેશન હોય છે. દરેક ફ્લોર ઉપર એક સોફ્ટમોર કે જુનિયર સ્ટુડન્ટ અહીની વ્યવસ્થા સંભાળતા હોય છે. તેમને RA ( રેસીડેન્ટ એડવાઈઝર ) કહેવામાં આવે છે.
        મારી એક ફ્રેન્ડની દીકરી કોલેજમાં ગઈ, ત્યાં તેની રૂમ પાર્ટનર તરીકે આવેલી એક અમેરિકન જે ગર્લ લેસ્બિયન હતી, તેની ગર્લફ્રેન્ડ પણ આજ ડોર્મનાં બીજા રૂમમાં હતી. જે રાત્રે અહી તેમની રૂમમાં આવી જતી. તે કારણે આ ગુજરાતી છોકરી બહુ ડીસ્ટર્બ  થતી હતી. તેણે એક બે વાર તેની રૂમ પાર્ટનરને આ બાબતે કહી જોયું પણ કઈ અસર ના થઈ. અઘુરામાં પેલી અમેરિકન છોકરીએ મારી ફ્રેન્ડની દીકરીને માથે આળ ચડાવ્યું કે તેની વસ્તુઓ રૂમ માંથી ચોરાઈ જાય છે. અને એ પણ કહ્યું કે રૂમમાં આવનાર તેની ફ્રેન્ડ છે, જે સ્ટડી કરવા માટે તેની સાથે આવે છે. હવે આવી સ્થિતિમાં તેની પાસે કોઈ ખાસ વિકલ્પ નહોતો રહ્યો. છેવટે બીજા મિત્રોની સહાય થી તે ડોર્મનાં ઇન્ચાર્જને તે આખી વાત સમજાવી શકી અને તેની રૂમમાં અમેરિકન ગર્લને બદલે બીજી  ઇન્ડિયન છોકરીને મુકાઈ.
કોલેજ કેમ્પસમાં અનેક એકટીવીટી ચાલતી હોય છે. અલગ અલગ ગ્રુપમાં સ્ટુડન્ટ મનગમતી પ્રવૃત્તિઓ કરતા હોય છે. અહી ફૂટબોલ, બેઝબોલ, સોકર, બાસ્કેટબોલ, સોફ્ટબોલ વધારે પોપ્યુલર ગેમ્સ છે. ડાન્સ,સ્ટેજપ્લે અને બીજી આઉટડોર ઇનડોર એકટીવીટી પણ ઘણી થતી હોય છે. મોટેભાગે દરેક કોલેજ કેમ્પસમાં અલગ ગ્રુપ ચાલતાં હોય છે. જેમાં બોયસ માટે ફટરર્નીટી નામનું ગ્રુપ છે જે સોશ્યલ પરપઝ થી, કે એક સરખા શોખ અને એકટીવીટીના આધારે ચાલતું હોય છે.  આવા ગ્રુપ્સ જે લોકલ કે નેશનવાઈડ  રીતે ચલાવાતા હોય છે. એકજ કોલેજમાં અલગ અલગ ફટરર્નીટી ગ્રુપ ચાલતા હોય છે જે જુદાજુદા ગ્રીક લેટર્સ થી ઓળખાય છે. આવીજ રીતે ગર્લ્સ માટેના ગ્રુપને સોરોરીટી કહેવાય છે.
આવા ગ્રુપમાં નવા આવનાર સ્ટુડન્ટસ પોતાની ઈચ્છા પ્રમાણે ,શોખ પ્રમાણે જોઈન્ટ થતા હોય છે. જેમાં દાખલ થવા માટે પહેલા તેમની એબીલીટીની અને લોયલ્ટીની પરીક્ષા લેવાય છે. નવા આવનાર ફ્રેશમેન સ્ટુડન્ટ સાથે પ્લેજીંગ થાય છે એટલેકે સીનીયર તેમના બોસ બનીને તેમની પાસે જુદાજુદા કામ કરાવે છે. ક્યારેક તેમને આખી રાત જાગીને કામ કરવા પડતા હોય છે. તો ક્યારેક ના ગમતું કામ કરવાની પણ ફરજ પડતી હોય છે. જેમકે એક વિક સુધી શાવરનાં લેવો કે હેર વોશ નહિ કરવાના કે પછી ગર્લ્સ માટે મેકઅપ વિના ફરવું વગેરે. આ બધું તેમને ફરજીઆત કરવાનું હોય છે. મોટાભાગે આ હાનીકારક નથી હોતું. પરંતુ અમુક જગ્યાએ કોઈને ઇજા થાય કે માનભંગ થયા તેવું પણ બનતું હોય છે. આ બધા પછી જ્યારે એમ લાગે કે આ નવા આવનારા મેમ્બર્સ ગ્રુપને લોયલ છે, તો તેમને પોતાની સાથે સામેલ કરી ગર્લ્સ માટે સિસ્ટરહુડ અને બોયસ માટે બ્રધરહુડ જાહેર કરાય છે. આવા ગ્રુપમાં બાળકો એક ફેમિલી થઈને એકમેકને મદદ પણ કરતા હોય છે. આને ગ્રીક લાઈફ કહેવાય છે.
જોકે સિન્સિયર થઇ ભણતાં સ્ટુડન્ટસ આવા ગ્રુપમાં જોઈન્ટ થવાનું પસંદ કરતા નથી. કારણ અહી સમયનો બહુ બગાડ થતો હોય છે, ક્યારેક તમારે વાંચવું હોય પરંતુ સિનિયર્સ કહે કે બધાએ બહાર જવાનું છે તો તેમને ફોલો કરવું જ પડે છે. સમય અને ઉંમરની માંગને સમજીને કરવામાં આવતી થોડી મસ્તી થોડો ફન યોગ્ય છે. પરંતુ જેને ખરેખર ભણવું હોય છે તેમણે તેમના ટાર્ગેટને અવશ્ય નજર સમક્ષ રાખવો જોઈએ. બાકી અહીની મુક્ત કોલેજ લાઈફમાં તેમને આવું ઘણું બધું મળી આવશે જે તેમની દિશા અને વિચારો બદલી શકે છે.
રેખા વિનોદ પટેલ (યુએસએ

 

કોલેજ…ખુલ્લાં આભમાં ઉડવાનો સમય

FullSizeRender

માર્ચ અને એપ્રિલ મહિનો એટલે સ્પ્રિંગ અને સમરની શરૂઆત. અમેરિકાના આ બે મહિનામાં પેરન્ટસ અને 12th પાસ કરી કોલેજ જવા થનગનતા ટીનેજર્સ માટે અલગ અલગ કોલેજ જોવા જવા અને એડમીશન માટેની દોડાદોડ શરુ થઈ  જાય છે.
આ દોડની શરૂઆત થાય છે વર્ષ પહેલાથી. ઈલેવ્ન્થમાં આવતાં બાળકો સહુ પહેલા સ્ટેટની એક્ઝામ આપે છે. કોલેજમાં એડમીશન માટે આ સ્કોર સાથે , સ્કૂલના GPA ( ગ્રેડ પોઈન્ટ એવરેજ ) ની ખાસ જરૂર પડે છે. આ બંને સ્કોર ઉંચો હોય તેટલી આસાની થી સારી કોલેજમાં એડમીશન મળી શકે છે. સાથે જરૂર પડે છે ટીચર રેક્મેન્ડેશન લેટર ,કોમ્યુનીટી વર્ક ફોર્મ . ઈ મેલ અને મેલમાં આવતા લેટર દ્વારા જાણી શકાય છે કે ક્યાં એડમીશન મળ્યું છે.

દરેક કોલેજમાં ઓપન હાઉસ રખાય છે. જ્યાં પેરન્ટસ અને બાળકોને આખી કોલેજ અને તેની સીસ્ટમ સમજાવવામાં  આવે છે. બાળકો પહેલી વાર ઘરની બહાર ભણવા રહેવા જવાના હોય છે. ટીનેજર્સને મુક્ત હવામાં ઉડવાની ઉતાવળ હોય છે , તેમને દુનિયા એક્સ્પ્લોર કરવી હોય છે.  કેટલાકને ખાસ કોલેજમાંથી ગ્રેજ્યુએટ થવું હોય છે. આ પછી આવે છે એક્સેપ્ટેન્સ લેટર અને ત્યાર બાદ ઓરીએન્ટેશનની તારીખ આવે, જ્યાં એડમીશન મળેલા સ્ટુડન્ટસને એક દિવસ ત્યાંજ રહેવાનું હોય છે જેથી કોલેજ અને બીજા સ્ટુડન્ટસને જાણવાની તક મળે છે.

આ બધા પછી આવે છે મુવિંગ ડે , જે કોલેજ શરુ થવાના આગળ દિવસે રખાય છે. બાળકો માટે એક્સાઈટમેન્ટનો અને પેરન્ટસ માટે બેચેનીભર્યો આ દિવસ હોય છે. જે બાળકોને સતત પાંપણોની  છાયા હેઠળ રાખ્યાં હોય તેમને ખુલ્લાં આભમાં એકલા છોડવાના હોય છે. છતાં પણ તેમેને ઉડતા શીખવા દેવું પણ જરૂરી બને છે.

અહીની ડોર્મ સીસ્ટમ એટલેકે કોલેજની હોસ્ટેલ સીસ્ટમ પણ સમજવા જેવી હોય છે. મોટી યુનીવર્સીટીમાં ૨૫,૦૦૦ થો ૩૦,૦૦૦ સ્ટુડન્ટસ સ્ટડી કરતા હોય છે. પહેલા વર્ષ ડોર્મમાં રહેવું ફરજીઆત હોય છે, આ હોસ્ટેલ ચાર પાંચ ફ્લોરની બનેલી હોય છે. જેમાં એક ફ્લોર એકલા બોયસ માટે, એક ગર્લ્સ માટે અને બાકીના ફ્લોર્સ માં બોયસ, ગર્લ્સ બાજુબાજુમાં રહેતા હોય છે. અપણે  ત્યાં અલગ અલગ હોસ્ટેલની સીસ્ટમ અહી ખાસ હોતી નથી. બાળકોએ જાતેજ પોતાની જવાબદારી સમજવાની હોય છે.
ઘણીવાર એમ પણ બનતું હોય છે કે ઘરમાં બહુ દબાણમાં રહેલા બાળકોને અહી છૂટો દોર મળી જાય છે.  અચાનક મળેલી છૂટને કારણે અવળા માર્ગે ફંટાઈ જાય અને વીકેન્ડમાં ક્લબો પાર્ટીઓમાં ખોવાઈ જાય છે. જ્યાં ડ્રીન્કસ અને ડ્રગ્સનું પ્રમાણ પણ રહેતું હોય છે. કારણ અહીની હોસ્ટેલ સીસ્ટમ બહુ સ્ટ્રીક નથી હોતી. તો ઘણા પોતાના કેરિયરને ઘ્યાનમાં રાખીને ફન સાથે  પ્રગતિના માર્ગે વધતા રહે છે.  કોલેજમાં જો કોઈ સ્પેશ્યલ સ્ટડી પોગ્રામમાં એડમીશન મળ્યું હોય તો ગ્રેડ મેન્ટેન કરવો ફરજીઆત રહે છે. નહીતર તે પ્રોગ્રામમાં થી તેમને કિક આઉટ કરી દેવાય છે.
       અહીની કોલેજમાં અલગ અલગ ફૂડ પ્રોગ્રામ્સ હોય છે.જેમાં તમારે દિવસમાં કેટલી વાર ફૂડ લેવું છે તે નક્કી કરી તેના ડોલર્સ ભરવાના રહે છે. મોટાભાગે મોટા કોલેજ કેમ્પસમાં જીમ , સ્વીમીંગપુલ , મુવી થીયેટર, અલગ અલગ ફૂડ રેસ્ટોરન્ટ કે નાનો ગ્રોસરી સ્ટોર, એક ડોક્ટરની ઓફીસ પણ હોય છે જ્યાં તાત્કાલિક સારવાર અપાય છે.
સામાન્ય કમાણી કરતા ફેમીલી માટે અહીની કોલેજ સીસ્ટમ બહુ મોંધી પડે છે. સારી યુનીવર્સીટી માટે એક સ્ટુડન્ટ પાછળ ૩૦ થી ૪0  હજાર ડોલરનો ખર્ચ આવે છે જે વર્ષે ૬૦ , ૭૦  થાઉઝન્ડ ડોલર કમાતા પેરન્ટસ માટે ભરવો અશક્ય હોયછે.
આટલી કમાણી હોય તો તેમને ગવર્મેન્ટ તરફથી પણ કોઈ મદદ મળતી નથી. કારણ તેઓ ગરીબી રેખાની નીચે આવતા નથી. અહીની એક સારી વસ્તુ એ છે કે જરૂરીઆત ધરાવતા સ્ટુડન્ટને સ્ટડી માટે લોન મળતી હોય છે .આ ફાઈનાશ્યલ હેલ્પને કારણે તેમનું ભણતર પૂરું કરી શકે છે. પરંતુ તેમણે નોકરી મળતાં ની સાથેજ તેમને બાધેલા હપ્તાઓમાં આ લોન ચુકવવાની રહે છે.
હા કોમ્યુનીટી કોલેજમાંથી ભણીને સ્ટડી સાવ નજીવા ખર્ચમાં પૂરી થઈ શકે છે. પરંતુ જો ડ્રીમ ઊંચા હોય અને આગળ વધારે સ્ટડી કરવું હોય તો તે માટે અહીંથી આગળ વધવું અઘરું થઈ પડે છે. આજની મોંઘવારીમાં જ્યાં બે છેડા ભેગા કરવામાં પેરેન્ટસને તકલીફ પડતી હોય તેવા સમયે તમારા ડ્રીમ્સ પુરા કરવા તેઓ ઘણું બધું જતું કરી રહ્યા છે તે વાતને સમજીને બીજી વાતો તરફ ઓછું ઘ્યાન આપીને સ્ટડી ઉપર વધુ ફોકસ કરવું જોઈએ.
રેખા વિનોદ પટેલ (યુએસએ )
 

આજ કશુંક મનમાં ફાગણ જેવું ફૂટે છે,

આજ કશુંક મનમાં ફાગણ જેવું ફૂટે છે,
તહી ભીતરે અતીત સુખચેન લસોટે છે

આ આંબા ડાળે મંજરીઓ બહુ મહોરે છે
પીયુ મિલન કાજ કોયલ સુરને ઘુટે છે.

ફૂલોના તન શરમ સઘળી છોડી ઉઘડે છે
તહીજ ખુશ્બુ વાંચી ભમરા રસને લુંટે છે.

કેસુડાંને ગુલમહોર, કેમ છો એમ પૂછે છે
અહી રંગોની ટોળી આવી બેવને ચુંટે છે

ભાવના સઘળી ભીતે ચિતર્યા મોરની છે
જરી બારી ખોલી ત્યાં ઠંડી મનને કચોટે છે
રેખા પટેલ (વિનોદિની)

 

ઈલેકશન બહુ રસપ્રદ રહેશે;

IMG_5787

ઈલેકશન અને સિલેકશન બંનેમાં ફેર પણ ખરો, સામ્યતા પણ ખરી .સાથે મળીને વોટ દ્વારા થતી નિમણુક તે ઈલેકશન ,અને ભેગા મળી મનગમતી વ્યક્તિને પસંદ કરે તે સિલેકશન. બંને વખતે જીત તો કોઈ એકની  થાય છે .  વાત જ્યારે આવે કોઈ પદ અને હોદ્દાની ત્યારે જીતનારની ભૂખ વધી જાય છે ,આ તિવ્રતા તેને હોડમાં આગળ દોડાવે છે.
હું આજે તમને અમેરિકામાં ગળાકાપ હરીફાઈ વચ્ચે ચાલી રહેલા ઈલેકશન યુદ્ધની વાત લખું છું . એ પહેલા અહીની ઈલેકશન પદ્ધતિ વિષે જાણવું બહુ જરૂરી છે . અહી ઇલેક્શનની પદ્ધતિ ભારત જેવી નથી. અમેરિકામાં પ્રેસીડન્ટ માટેનું ઈલેકશન દર ચાર વર્ષે થાય છે . નવેમ્બર મહિનાના શરૂઆતમાં “ઈલેકશન ડે” હોય છે.  અહી વોટ આપવા માટેની ઉંમર ભારતની જેમ ૧૮ વર્ષ છે .આ પહેલા ઉમેદવારે પોતાનું નામ રજિસ્ટર કરવું પડે છે અને આ કરતી વેળાએ પોતે રિપબ્લિક છે કે ડેમોક્રેટ તે ઈચ્છા હોય તો જણાવાય છે.
સારી વાત એ છે કે અહી આખો દેશ વોટીંગ દ્વારા પ્રેસીડન્ટનું સિલેકશન કરે છે ત્યાર બાદ પ્રેસીડન્ટ પોતે પોતાનું પ્રધાન મંડળ નક્કી કરે છે. અહી મુખ્ય બે પક્ષો છે જેમાં એક ડેમોક્રેટ અને બીજો રીપબ્લિકન . અહીના બંધારણ મુજબ કોઈ પણ પ્રેસીડન્ટ વધુમાં વધુ બે વખત ચુંટાઇ શકે એટલે કે 8 વર્ષ સુધી રહી શકે છે.
સહુ પહેલા પ્રાયમરી ઈલેકશન થાય છે, જેમાં રીપબ્લીકન અને ડેમોક્રેટ પાર્ટીઓ પોતપોતાની પ્રાઈમરી દ્વારા ઉમેદવારની પસંદગી કરે છે . ત્યાર બાદ જેતે પાર્ટીના કન્વેન્શનમાં તે ઉમેદવારને ફોર્મલી જાહેર કરવામાં છે. તે વખતે પ્રેસીડન્ટનો ઉમેદવાર પોતાનો વાઈસ પ્રેસીડન્ટ માટેનો ઉમેદવાર નક્કી કરે છે. અને તે પછી ચૂંટણી પ્રચાર શરુ થાય છે, આ પ્રોસીજર ચૂંટણી ના દોઢ વર્ષ પહેલાથી શરુ થઇ જાય છે.
અહીની ચૂંટણી પ્રક્રિયાના ઊંડાણમાં ઉતરીને થોડીક વિગતવાર પઘ્ધતિ જોઇએ. પક્ષો પ્રેસીડન્ટ માટે ઉમેદવાર નક્કી કરે એ પહેલાં અમેરિકાના ૫૦ સ્ટેટ માંથી રિપબ્લિકન અને ડેમોક્રેટીક પક્ષના સભ્યો મતદાન કરીને પોતાના એક ઉમેદવારને નક્કી કરે છે આ ચૂંટવાની પ્રક્રિયાને ‘‘પ્રાઇમરી ઈલેકશન’’ કહે છે.આ પછી કેન્ડીડેટસ નાં નામ નક્કી થાય છે અને પ્રચાર શરુ કરે છે. મિડિયા અહી બહુ મહત્વનો ભાગ ભજવતી હોય છે .
સામાન્ય રીતે ઇલેકશનમાં થતા જંગી ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે ઉમેદવારોને ફંડની બહુ જરૂર રહે છે , આ માટે ટેકેદાર પોતાનાથી બનતા પ્રયત્નો કરે છે તેની માટે ફંડ રેઝીંગ કરતા હોય છે. મોટી મોટી કંપની અને બીઝનેસ ટાયકુન દેખાતા ફાયદા અનુસાર ફંડ આપતા હોય છે.
દરેક સ્ટેટ માંથી પોપ્યુલેશનના આઘારે ઇલેક્ટ્રોલ વોટ નક્કી હોય છે. અમેરિકાના ૫0 સ્ટેટમાંથી સહુ થી વધારે ઇલેક્ટ્રોલ વોટ કેલીફોર્નીયાના છે, જેની સંખ્યા ૫૫ છે , ટેક્સાસ ૩૮, ફ્લોરીડા ૨૯ , ન્યુયોર્ક ૨૯, પેન્સીલ્વેનીયા ૨૦ ,ઈલીનોઈ ૨૦, ઓહાયો ૧૮ . આમ બધાજ સ્ટેટના અલગ અલગ કાઉન્ટ છે જેમાં નાનાં  સ્ટેટના ત્રણ વોટ હોય છે.  પચાસ સ્ટેટ ઉપરાંત દેશની રાજધાની વોશિંગટન ડીસીને ત્રણ વોટ આપવામાં આવેલ છે.  આ રીતે ટોટલ ૫૩૮ ઈલેકટોરલ વોટ કાઉન્ટ થાય છે . ફાઈનલ રીઝલ્ટ વખતે દરેક સ્ટેટમાં પોપ્યુલર વોટ પ્રમાણે જે તે પાર્ટીનો કેન્ડીડેટ વિન થાય તે સ્ટેટના ઈલેક્રોરલ વોટ તેને ફાળવી દેવામાં આવે છે . અને બધા સ્ટેટની મત ગણતરી થઈ જાય પછી જે પાર્ટીના કેન્ડીડેટને ૨૭૦ કરતા વધુ મત મળ્યા હોય તેને વિનર જાહેર કરવામાં આવે છે.
આ વખતનું ઈલેકશન બહુ રસપ્રદ બની રહ્યું છે. રિપબ્લિકન પ્રેસિડેન્સીયલ  કેન્ડીડેટ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ  સામે ટેડ ક્રુઝ  અને માર્કો રુબીયો પોતાનું સ્થાન  જાળવી રહ્યા છે , જ્યારે ડેમોક્રેટ માટે હિલરી ક્લિન્ટન સામે બેરની સેન્ડર્સ સામ સામે આવીને ઉભા છે.
રીપબ્લીકન પાર્ટીમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ નું જોર ઘણું છે , અને તેમને ફાઈનલ સિલેકશન માં પછાડાવવા હોય તો ટ્રેડ ક્રુઝ અને માર્કો રુબીયો બે માંથી એક જણે બીજાની ફેવરમાં બેસી જવું પડશે . ડેમોક્રેટિક પાર્ટીમાં હિલરી ક્લિન્ટનની પોઝીશન બાકીના ઉમેદવારો કરતા ઘણી મજબુત છે. આશરે જુન મહિનામાં બંને પાર્ટી મોટા રાષ્ટીય કન્વેન્શન દ્વારા પોતપોતાના ઉમેદવાર જાહેર કરી દેશે .
          તે પછી બંને પાર્ટીના પ્રેસિડેન્સીયલ કેન્ડીડેટસ વચ્ચે ચાર મહિના ખરાખરીનો જંગ જામશે. ઓછામાં ઓછી ત્રણ વાર બંને ઉમેદવારો વચ્ચે ખુબ વિદ્વતા ભરી ટીવી ડીબેટ યોજાશે. તેમના પ્રેઝન્ટેશન્સ ઉપરથી મતદાર પ્રજા પોતાના ઉમેદવારને વોટ આપશે . મારા મત પ્રમાણે જુન મહિનામાં રીપબ્લીકન પાર્ટી જે ઉમેદવાર નક્કી કરે એ રાજકીય રીતે નબળો હશે તો હિલરી ક્લિન્ટન સહેલાઇ થી જીતી જશે . પરંતુ રીપબ્લીકન પાર્ટી ટ્રમ્પને પસંદ કરશે તો તેઓ હિલરીને જોરદાર લડત આપશે.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ પોતે બહુજ પૈસાદાર બિઝનેશમેન છે. આર્થિક સ્થિતિ બીજા ઉમેદવારો કરતા ઘણી સારી છે.તેમને બહારના ફંડની જરૂર નથી પડવાની , તે પોતે પ્રભાવશાળી અને આઉટ સ્પોકન છે .તેમના ભાષણ બહુ સ્પષ્ટ અને આક્રમક રહે છે  જેમાં તેઓ  દેશમાં થતી ઘુષણખોરી અને તે અંગે થતી લાપરવાહીની ણી સામે ખુલ્લાં આક્ષેપ દર્શાવે છે , અને તેઓ બીજા કેન્ડીડેટસ ઉપર સ્પસ્ટ પ્રહાર કરી શકે છે .  જ્યારે હિલરી ક્લિન્ટન પ્રમાણમાં સોફ્ટ સ્પોકન સ્ત્રી છે , જો તે વિન થશે તો અમેરિકાના ઇતિહાસમાં પ્રથમ સ્ત્રી પ્રેસીડન્ટ ગણાશે .
 હું હાલની પરિસ્થિતિ જોતા માનું છું કે , સતાધારી પક્ષના પ્રેસિડેન્ટ બદલવાનો સમય પાકી ગયો છે. કામ અને મહેનત કરનારો વર્ગ  ઓબામાં કેર નામના હેલ્થ પોગ્રામથી ખુશ નથી. તેનો લાભ રીપબ્લીકન પાર્ટીના કેન્ડીડેટને પુરેપુરો મળી શકે તેમ છે . તેની સામે હિલરી ક્લિન્ટનની હોશિયારી અને આટલા વર્ષોની રાજકીય મહેનત ઉગી નીકળવાની પુરેપુરી શક્યતાઓ છે. હવે આનો સાચો જવાબ તો નવેમ્બરમાં જાણવા મળશે અને તે ઉપર થી અમેરિકાનું ભાવી કઈ દિશામાં જશે તે નક્કી થશે….  રેખા વિનોદ પટેલ (યુએસએ )
 

કવિતા : એક

FullSizeRender.jpg બ
સૂરજ એક
ચાંદ એક
એક ધરતી આકાશ છે.
તો એને સર્જનાર,
કેમ અનેક?
એક તન
એક મન
એક હૃદય પ્રેમ છે.
તો ઉત્પન્ન થતાં ભાવ,
કેમ અનેક?
એક ભુત
એક ભવિષ્ય
એક જીવન મૃત્યુ છે.
તો એમાં જીવાતી ક્ષણો,
કેમ અનેક?
રેખા પટેલ (વિનોદિની)
 

એક ટકોર

ટુંકી વાર્તા : એક ટકોર

 

આજે મારી નોકરીનો પહેલો દિવસ હતો. એથી જરૂર કરતા વહેલી જાગી ગઈ હતી. એકતો રાત્રે ટેન્શનના કારણે બહુ મોડા આંખ મીચાઈ હતી છતાં પાંચ વાગ્યાનું એલાર્મ મુક્યું હતું,  રૂપેશ બોલ્યા પણ ખરા,”રીમા થોડી વાર સુઈ જા.હજુ વાર છે તારે આઠ વાગ્યે પહોચવાનું છે.આમ પાચ વાગ્યે ઉઠીને શું કરવાની છે?”

“રૂપેશ,મારે ઘરકામ પતાવીને જવાનું છે. તમે સાત વાગે ઉઠો તો ચાલે મારે ના ચાલે.”આમ કહીને ફટાફટ નાહી પરવારીને અને રસોડાની બાજુમાં આવેલા નાનકડા મંદિરમાં દીવો પ્રગટાવી પ્રભુના આશિષ લીધા. મનમાં સ્તુતિ બોલતા રસોડામાં ઘુસી ગઈ.આજે મશીન કરતા પણ વધુ ઝડપે મારા હાથ ચાલવા લાગ્યા હતા. લંચમાં લઇ જવા શાક અને ભાખરી બનાવી કાઢ્યા. થોડું શાક અને બાકીની ભાખરીનો લોટ ડબ્બામાં રહેવા દીધો. વિચારીને કે બાને ખાવું હશે ત્યારે ગરમ ભાખરી બનાવી લેશે. કારણ બાને ઠંડી ભાખરી ભાવતી નહોતી.

 

સામે ઘડિયાળમા  નજર પડી તો કાંટો સાડા છ બતાવતો હતો.રૂમમાં જઈ રૂપેશને જગાડ્યા “ચલો ઉઠો,ચા થઇ ગઈ છે ” રસોડું સાફ કરતા કરતા ચાના ગરમ ઘુંટ ભરવા લાગી. મને આદત હતી પહેલા ચાય પીવું પછીજ આગળ કામ સુઝતું. પણ આજે આ કામની લ્હાયમાં વર્ષોની ટેવ કેવી ભાગી! હું મનોમન હસી પડી.

આજે પહેલો દિવસ હતો નોકરીનો હું મોડી પાડવા માગતી નહોતી.અમારા લગ્નને છ મહિના થયા હતા હજુ બાળક માટે વાર હતી. મારી ઈચ્છા હતી કે ત્યાં સુધી હું ક્યાંક નોકરી કરું તો થોડી ઘણી વઘારાની બચત થઇ જાય.પરતું બાને આ વાત મંજુર નહોતી।…બાએ તો એક જ વાત પકડી રાખી હતી કે ” આજ સુધી મેં ધરકામ બહુ કર્યું હવે મારે આરામ જોઈએ છે” તેમને બીક હતી કે  જો રીમા નોકરી કરશે તો તેમને વધારાનું કામ કરવું પડશે.

હું આ વાતને બરાબર સમજી ગઈ હતી માટે મેં સામેથી જણાવ્યું હતું,”બા….,તમે કામની જરાય ચિંતા નાં કરશો.હું ઘર અને બહાર બંને બરાબર સંભાળી લઇશ.”

મારા કહ્યા મુજબ બધું પરવારી બાને પગે લાગી હું નોકરી ઉપર જવા નીકળી ગઈ. રૂપેશ પણ ખુશ હતા. કારણ તે મારી ખુશીમાં કાયમ ખુશ રહેનારા હતા , વધારામાં કહેતા કે “રીમા હવે તને બહારનો અને બહારના લોકોનો અનુભવ થશે અને વધારાની બચત થશે જે આપણા આવનારા ભવિષ્ય માટે ઉપયોગમાં આવશે”.

 

નોકરી પરથી પાંચ વાગ્યે ઘરે આવી જતી.ઘરે આવીને બાકીનું કામ હસતા મ્હોએ ફટાફટ આટોપી લેતી જેથી બાને કોઈ અગવડ નાં પડે. છતાં પણ તેમને લાગતું કે હું ઘરે નાં હો ત્યારે તેમને ભાગ થોડા ઘણા કામ આવી જાય છે. તે ખુશ નહોતા જણાતા.
આ રીતે એક વર્ષ જેવો સમય થયો હશે. હવે ઘરના કામ અને મારી નોકરી માટે કરવી પડતી દોડાદોડીની માઠી અસર મારા સ્વાસ્થ ઉપર પડવા લાગી. ક્યારેક તો ધરે આવીને એમ થતું થોડી વાર સુઇ જઉ.એક દિવસ આ કારણે હું તાવમાં પટકાઈ ગઇ.ડોકટરે આરામ કરવા જણાવ્યું. પણ નોકરીમાં બહુ રજા મળે તેમ નહોતું આથી બે દિવસ આરામ કરી ફરી હું હાજર થઇ ગઈ. હવે રૂપેશ બાને ટોકતા હતા અને કહેતા કે,”બા….,આખો દિવસ ઘરે રહો છો તો ક્યારેક રસોઈની થોડી તૈયારી કરી લેતા હો તો રીમાને પણ રાહત રહે.”

 

બાને લાગ્યું દીકરો માનો મટી વહુનો થઇ ગયો.બા સ્વભાવે મળતાવડા અને પ્રેમાળ હતા. પણ કોણ જાણે તેમને બહાર કામ કરતી વહુ પસંદ નહોતી .

બા હવે બીમારીનું બહાનું કાઢી અમારા ઘરે આવવાના સમયે સુઈ જતા. હું આ વાત સમજી ગઈ હતી પરંતુ મારે કામ ઘર અને નોકરીના બંનેને જાતેજ સંભાળવાના છે.

 

મારા મોટા નણંદ સ્મિતાબેન બે દિવસ અમારા ઘરે રહેવા આવ્યા. આ બે દિવસમાં તેમને ઘણું જોયું હતું તેઓ આખી સ્થિતિ સમજી ગયા હતા.  પાછા જવાની આગલી રાત્રે તે બાના ઓરડામાં વાતો કરતા હતા તે હું ત્યાંથી પસાર થતા સાંભળી ગઈ.
” બા સારું છે ને વહુ ચાર પૈસા કમાશે તો તારા જ ઘરમાં આવશેને! જો હું નોકરી કરું છું તો મારા ઘરમાં બધાને બહુ રાહત થાય છે. મારા સાસુ તો મને કાયમ કહે છે, “સ્મિતા,તું બહાર કામ કર હું ઘરનું કામ હું સંભાળી લઇશ.આથી મને પણ લાગે હું કામ કરું છું, બધાને મદદરૂપ થાઉં છું.”  મારા આ સાસુ એ માત્ર સાસુજ  નથી, તારી જેમ મા છે ”.

 

બીજા દિવસે એલાર્મ વાગતા હું બેઠી થઇ ગઈ અને રસોડામાં જઈને જોયું, તો બા મારી માટે ચા મૂકી રહ્યા હતા. તે બોલ્યા ” રીમા આવ પહેલા ચા પીલે પછી બીજા કામ કરજે” સ્મિતાબેનની એક ટકોર દવાની કામ કરી ગઈ અને મારી આંખો ખુશીથી છલકાઈ પડી.
-રેખા પટેલ (વિનોદિની)
ડેલાવર (યુએસએ)

 

અછાંદસ કાવ્ય :
તું અને હું,

વનમાં પ્રવેશી ગયા ,
તેનો પુરાવો,

આ સફેદ લટો આપે છે.

આ સબંધને ચાર દાયકા થયા,
તેનો પુરાવો,

શબ્દો વિનાની વાતો આપે છે.

આજે અચાનક મળવું થયું ,

હવા સ્થિર બની ગઈ

સમય પોરો ખાવા રોકાઈ ગયો.

ચોતરફ મંડરાતો રહ્યો

માત્ર

આપણો અહેસાસ.

જે મને વન માંથી ઉચકી,

અઢારની વસંતમાં લઇ ગયો.

કેટલી નિશબ્દ ખામોશી ,
છતાં.

કેટકેટલી વાતોનો ગુંજારવ.

આ અંગુલીઓનો આછડતો સ્પર્શ,

ગાઢ આલિંગનનું સુખ અર્પી ગયો.

આખરે મેં મૌન તોડ્યું

“હું નીકળું,

પૌત્રને આવવાનો સમય થયો”
છેવટે તે પણ મૌન તોડ્યું,

“મળતી રહેજે કઈ પણ આપ્યા વીના

અઘઘ આપવા માટે “.

રેખા પટેલ (વિનોદિની)

https://vinodini13.wordpress.com

 
1 Comment

Posted by on March 17, 2016 in અછાંદસ

 

લખતી રહું

FullSizeRender.jpg મ

લખતી રહું ઘીમી ઝરેલી ઓસમાં નામ તારું
મોતી બની પાનાં ઉપર તું ચમક થઇ આવજે ને
સઘળી સુકાયેલી ક્ષણો તું આંખમાં લાવજે રે

લખતી રહું ફૂલો વડે ઉપવન મહી નામ તારું
સ્નેહે તુ મારા પ્રેમની એ ભેટ લઇ આવજે ને
ખૂશ્બુ ભર્યો સંગાથ તારો સામે થી આપજે રે

લખતી રહું ક્ષિતીજની રેખા ઉપર નામ તારું
સંધ્યા સજાવે સેજ ગુલાબી અહી આવજે ને
નભને ઘરા જેવા મિલનનો ખ્યાલ તું રાખજે રે

લખતી રહું ધડકનને શ્વાસોમાં ભરી નામ તારું
મારી નશોમાં તું નશાને સાથ લઇ આવજે ને
પ્યાલી ભરીને પ્રીતની ઉર્મીના મય ચાખજે રે

લખતી રહું કાવ્યો ગઝલમાં માત્ર હું નામ તારું
સાથે સજાવીશું વફાને વાયદા આવજે ને
બે ટુંક તારી આપજે બાકી મને વાંચજે રે

રેખા પટેલ (વિનોદીની)
ગાગાલગા-ગાગાલગા-ગાગાલગા-ગાલગાગા

 
1 Comment

Posted by on March 16, 2016 in ગઝલ

 

લોટરી એ ઘેલછા થી વિશેષ કઈ નથી

IMG_5594.JPGન

પ્રિય નિતા, બહુ સમયે પત્ર લખુ છુ, પણ યાદ તો તુ કાયમ આવે છે તેનુ ખાસ કારણ છે ,વાતે વાતે તારી શરત લગાવવની ટેવ . અમે ત્યારે તને જુગારી કહેતા અને વાત પણ સાચી હતી તારી આ આદતને કારણે ક્યારેક તુ મુશ્કેલીમાં મુકાઇ જતી તો ક્યારેક અમને પણ તકલીફ કરાવતી .
તને યાદ કરવાનું કારણ છે ,હમણા મોલમાં શોપીંગ કરતા મારી એક ફ્રેન્ડ મલી. આમ તો જ્યારે પણ મને મળી જાય ત્યારે કાયમ જોબ અને પૈસાની વાત લઇ કંપ્લેન કરતી હોય. કે પાર્ટ ટાઈમ જોબ છે અને ખર્ચા બહુ થાય છે વગેરે. આજે મારી નવાઇ વચ્ચે બ્રાન્ડેડ કપડાં અને વસ્તુઓ બેગમાં લઇને નિકળતી હતી.તેને જોતા હું ઉભી રહી
” હેય સ્મિતા શુ ચાલે છે,આજે બહુ શોપીંગ કર્યુ ! એનીથિંગ સ્પેશિયલ? “
” યસ ડિયર વેરી સ્પેશિયલ” કહેતા તેની વાર્તા કહેવા બેસી ગઇ.
નિતા હુ જાણતી હતી તેને લોટરી રમવાની ખરાબ આદત હતી, કેટલાય ડોલર તે લોટરી પાછળ વેડફી નાખતી હતી એ આશામાં કે ક્યારેક મોટી રકમ જિતી જશે. મને કહે નેહા હુ ટવેન્ટી થાઉઝન્ડ ડોલર વિન થઇ છું, તો મેં આજે ઘરમાં બધા માટે સરસ શોપિંગ કર્યુ . હું ખુશ થઇ, અને તેને કોન્ગ્રેટ્સ કહ્યુ
પરંતુ તેના ગયા પછી વિચારતી રહી કે સારુ થયુ તેને આટલા પાછા મળ્યા ,બાકી એક દિવસ જીતી જઇશ એમ કરીને આજ સુધી તેણે કેટલા બધા વેડફી માર્યા હતા.
અમેરિકામાં ચાલતી “લોટરી ગેમ” મા લોકો પોતે ભુખ્યા રહીને હજારો ડોલર્સ વેડફતા હોય છે. પરંતુ જેમ અહી આલ્કોહોલ છુટ થી વેચાય અને પિવાય છે તેમ આ લોટરી પણ લિગલ ગણાય છે . આ લોટરીમાં અવનવી રમતો હોય છે. જેમા સહુથી વધારે પાવરબોલ, મેગા મિલિયન, હોટ લોટો, લકી ફોર લાઇફ, અને ડેઇલી થ્રી ડીજિટ અને ફોર ડીજિટ નંબર્સ જેવી ગેમ્સ મુખ્ય છે.
        ક્રિસમસ પહેલાં શરુ થયેલી એક ગેમનુ જેનુ નામ” કિનો” છે ,જેનુ એવેરી ફોર મીનીટે ડ્રો થાય છે. આથી તરત વીન થવાની આશા રાખતા લોટરી રમનાર માટે આ ગેમ બહુ મઝાની લાગે . હવે આ ગેમમા ગયા મહીને એક ગ્લિચ એટલેકે મિકેનીકલ પ્રોબલેમ ને કારણે એક ગોટાળો વળ્યો હતો.
નિતા તને તે વિશે વધુ સમજાવું તો, સામાન્ય રીતે તેમા આવતાં ૧૦ મશીન પિક નંબર્સમાં જે ૧ થી  ૮૦ સુધીના આંકડા હોય છે જેમા ૧ ડોલર થી લઇ મિલિયન ડોલર સુધીનુ વીન થવાની શક્યતાઓ રહેલી હોય છે. આ ગેમમાં નંબર્સ પીક કરતી વખતે ગ્લિચને કારણે વારેવારે એકજ નંબર્સ આવતા હતા. જે બહુ રમનારના ખ્યાલમાં આવી ગયુ અને તે લોકો આ ગેમમાં વારંવાર જીતવા લાગ્યા. આમ કેટલાય લોકો ઘણા ડોલર જીતી ગયા. અહી ૫૦૦ ડોલર્સ થી ઓછી રકમ હોય તો તાત્કાલિક આપી દેવાય છે , જો રકમ મોટી હોય તો તે માટે લોટરી ઓફીસમાં જવુ પડે છે…આની જાણ થતા લોકો આજ નંબર ઉપર વધારે ડોલર મુકી મોટી રકમ જીત્યા , પરંતુ લોટરી ઓફીસમાં તેની જાણ થઇ જતા મશીન બંઘ કરી દેવાયા અને આ રીતે વીન થયેલાને મશીનની ભૂલ કહી એ જીત ના ડોલર આપવાની મનાઇ કરી. આમા કેટલાક સાચા રમનાર ના ડોલર નકામા જતા રહ્યા ,પણ આને જ તો લોટરી કહેવાય ને!
      જાન્યુઆરી મહીનામાં અમેરિકામાં પાવરબોલ બહું ઉંચા ભાવે ગયો હતો. જે આજ સુધીના ઈતીહાસ માં રેકોર્ડ બ્રેક કરતો હતો વિનિંગ પ્રાઈઝ હતી ૧.૫૮૬૪ બિલિયન ડોલર, આટલા અધધધ ડોલર ગણતા પણ જિંદગી ટુંકી લાગે તે ત્રણ જુદાજુદા સ્ટેટ મા વહેચાયા, કારણ વીનીંગ નંબર્સ ટીકીટો કેલિફોર્નીયા, ફ્લોરીડા અને ટેનેસીમા થી આવી હતી. એક રીતે આવા મોટા આંકડા ઘરાવતી ટીકીટો જેટલી વધુ અલગ જગ્યાએથી જિતાય  તે સારુ કારણ આ  જીતનારે  ટેક્સ આપવો પડે તે વધારાનો નફો સ્ટેટને થાય. આ રકમ જો એક્જ પેમેન્ટ મા જોઇતી હોય તો ૩૮ પર્સન્ટ ને ફેડરલ ગવર્મેન્ટ ટેક્સ તરીકે લઇ લે છે .
આ પાવરબોલ જ્યારે હાઇ જાય ત્યારે જે સ્ટોર માં લોટરીનું મશીન હોય તે સ્ટોરનાં માલિકને પણ ફાયદો થાય છે કારણે તેમનુ વેચાણ વધી જાય અને તે ઉપર તેમને મળતુ કમીશન પણ વધી જાય . તેમાય જ્યારે આ્વી વીનર ટિકિટ તેમના મશીન્ ની હોય તો કમીશન જોવા જેવુ મળે છે . આ વખતે વીનીંગ મશીન ને  બોનસમાં ૧ મિલિયન ડોલર એટલે કે ૧૦ લાખ ડોલર મળ્યા હતા.
     એક વાત અવશ્ય યાદ રાખવી જોઈએ કે લોટરી રમવાથી કોઈ લખપતિ બન્યું નથી. અહી રોજ લાખો લોકો પોતાના અંગત ખર્ચાઓ ઉપર કાપ મુકીને તેમની મહેનતની કમાઈને લોટરી પાછળ વેડફી નાખે છે અને સામે જીતે છે કેટલા ? લોટરી અહી ગવર્મેન્ટ માટે સ્ટેટને વધારાની આવક ઉભી કરતી સીસ્ટમ માત્ર છે ,આ કોઈ ચેરીટી નથી કે કોઈને મફત ડોલર આપે . માટે લાખોની રકમ વેડફાય ત્યારે કોઈ એકાદ જીતે છે . મેં એવા કેટલાય ફેમીલી અહી જોયા છે જેમનો મોટાભાગનો પગાર આવી ઘેલછા પાછળ વપરાઈ જાય છે. મહેતનની કમાણીથી મળતું સુખ બીજે ક્યાયથી મળવાનું નથી .
ચાલ નિતા હવે હુ રજા લઉં છુ….નેહાની યાદ
     રેખા વિનોદ પટેલ (યુએસએ)
 

તું અને હું,

વનમાં પ્રવેશી ગયા ,
તેનો પુરાવો,

આ સફેદ લટો આપે છે.

આ સબંધને ચાર દાયકા થયા,
તેનો પુરાવો,

શબ્દો વિનાની વાતો આપે છે.

આજે અચાનક મળવું થયું ,
હવા સ્થિર થઈ ગઈ,

સમય પોરો ખાવા રોકાઈ ગયો.

ચોતરફ મંડરાતો હતો

ફક્ત આપણો અહેસાસ

જે મને વન માંથી ઉચકી,

અઢારની વસંતમાં લઇ ગયો.

કેટલી બધી નિશબ્દ ખામોશી ,
છતાં કેટકેટલી વાતોનો ગુંજારવ.

અંગુલીઓનો આછડતો સ્પર્શ,

ગાઢ આલિંગનનું સુખ અર્પી ગયો.

આખરે મેં મૌન તોડ્યું

“હું નીકળું આરતીનો સમય થયો”
છેવટે તે પણ મૌન તોડ્યું,

“મળતી રહેજે કઈ પણ આપ્યા વીના

અઘઘ આપવા માટે “.

રેખા પટેલ (વિનોદિની)

 
1 Comment

Posted by on March 15, 2016 in અછાંદસ